Bộ bài Tây (Hay còn gọi là Tú lơ khơ, hay bộ Tú) từ đâu đã rất quen thuộc trong dân ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết nguồn gốc thực sự của những quân bài này. Hãy cùng mình điểm qua một vài điều thú vị phía sau bộ bài này nhé!
Giới thiệu
Bộ bài
Trong tất cả các loại bài, bài 52 lá mà ta thường gọi là bài Tây. Bộ bài Tây, ở miền Bắc Việt Nam gọi là tú lơ khơ hoặc bộ tú, bao gồm có 54 lá bài (có cặp bài chỉ có 52 lá).
Ở Việt Nam, thường gọi bộ bài này là bộ bài Tây vì xuất xứ từ Tây phương và để phân biệt với bộ bài Trung Quốc hay bộ bài ta (để chơi Tam cúc, tứ sắc, tổ tôm,…).
Bộ bài Tây: chữ Hán: 杜拉克 – tiếng Anh: Playing cards.
Quân bài
Trong bộ bài tú lơ khơ có 52 lá thường: K, Q, J, 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, A kết hợp với 4 chất: Cơ, Rô, Chuồn (Tép), Bích và hai lá Joker (còn gọi là phăng teo hay chú hề).
Lịch sử xuất xứ
Cho tới nay chưa có sách vở nào nói rõ về nguồn gốc của bộ bài này. Có giả thiết cho rằng chính người Trung Quốc chơi bài Tây tiên phong, còn một số ít khác lại cho rằng chính người Ba Tư đã ý tưởng ra nó. Từ năm 1127, người Trung Quốc từng biết chơi những con cờ bằng gỗ được nhuộm nhiều màu, dù những hình vẽ còn đơn thuần .
Ban đầu Bài Tây không phải chỉ có 4 nước. Một số loại bài xưa còn có đến 8 nước hoặc 10 nước và cách đây không lâu lắm người ta còn thử chơi bài Bridge với 5 màu .
Thú chơi bài từng được nghênh tiếp nồng nhiệt ở Venise, rồi Tây Ban Nha. Chưa đầy 100 năm sau ở Paris, đã phát sinh ngành công nghiệp sản xuất bài nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu đam mê của Vua Pháp Charles VI ( 1368 – 1422 ). Giới vua chúa trong triều đình Pháp thích chơi bài này đến nỗi có một sắc lệnh ban bố cấm giới dân đen không được chơi .
Đến năm 1480, người Anh bị mê hoặc bởi bộ bài 52 lá. Quốc Hội Anh thấy cần phải nhanh gọn ra lệnh cấm những người hầu và học việc không được chơi bài vào kỳ nghỉ lễ Noel. Đến thế kỷ 16 và 17, bộ bài 52 lá trở nên thông dụng trong tổng thể những những tầng lớp dân chúng ở Anh. Những người thuộc Hoàng Gia khi ấy, chơi bài suốt nhiều ngày liền với số tiền đặt rất lớn .
Thú chơi bài Tây và nguồn gốc xuất xứ ít ai biết tới!
Nghe chữ “ Tây ” khiến nhiều người nghĩ bộ bài này xuất phát từ Phương Tây. Trên trong thực tiễn Trung Quốc mới là vương quốc tiên phong chơi bài Tây .
Người Trung Quốc đánh bài Tây từ thế kỷ thứ 9, đời Đường, hầu hết là dành cho đối tượng người tiêu dùng vương giả, quan lại. Thú chơi bài nhanh gọn lan sang những nước phương Tây và được tiếp đón nồng nhiệt bởi nhiều những tầng lớp trong xã hội, từ lao động, công nhân đến vua chúa với cái tên bài Poker .
Thậm chí tại Paris ( Pháp ) thời bấy giờ đã phát sinh ngành công nghiệp sản xuất bài Tây nhằm mục đích thoả mãn niềm đam mê choi Poker của Vua Pháp Charles VI ( 1368 – 1422 ). Vua Pháp Charles VI là một người rất đam mê đánh bài Tây
Bài Tây du nhập vào Việt Nam như thế nào?
Bài Tây gia nhập vào Nước Ta vào đầu thế kỷ 20 khi Thực Dân Pháp xâm chiến nước ta. Bài Tây được đem sang Nước Ta cũng giống như những đồ vật, hàng hoá, như quần âu, bánh mì, khoai tây … .. đều là do “ Người Tây ” mang sang, do đó cái tên bài “ Tây ” xuất phát từ đó .
Tại miền Bắc, bài Tây tăng trưởng mạnh từ trong quy trình tiến độ 1950 – 1951 trở đi, mở màn từ khu địa thế căn cứ Việt Bắc, rồi lan dần cả nước. Đây được coi như một nụ cười tiêu khiển so với những người lính những lúc nghỉ ngơi trước khi ra trận. Cái tên Tú Lơ Khơ cũng xuất phát từ đây .
Các chiến sỹ và sĩ quan Liên Xô sang thao tác tại nước ta cũng coi chơi bài như một nụ cười. Mỗi ván bài họ thường hay đùa nhau bằng câu nói “ Vot, durak ” ( Tức là Xem này, thằng ngốc ! ) tại phút chót quyết định hành động sự được thua mỗi ván, lúc lật con cờ quật xuống chiếu .
Lâu dần thành phản xả ăn vào tiềm thức của những người lính ta. Tuy nhiên, từ “ durak ” phát âm khá khó. Do đó, những chiến sỹ ta đã phiên trại âm từ “ durak ” = đu ra khơ = tulokho .
Lâu dần đọc quen miệng người ta vẫn thường gọi là Tú lơ khơ. Trải qua thời hạn, bài Tây cũng có nhiều sự biến hóa so với phiên bản khởi đầu
Sự thay đổi của bộ bài Tây (Tú lơ khơ ) theo thời gian
Trải qua thời hạn, bài Tây cũng có nhiều sự đổi khác so với phiên bản khởi đầu. Bài Tây cổ có đến 8 – 10 chất thay vì chỉ 4 chất như ngày này .
4 chất bài bắt đầu có dạng TIM, CHUÔNG, LÁ, và QUẢ SỒI cho đến khi được sửa chữa thay thế bằng hình ảnh TIỀN, CÓC, KIẾM, GẬY tượng trưng tương ứng với Giới thương nhân, Nhà thờ, Giới quân sự chiến lược, và Tầng lớp Lao động, mang đậm đặc tính phong kiến thời bấy giờ .
Mãi sau này 4 nước bài mới đổi thành : TIM ( quân cơ ), CƠ ( quân rô ), CÁNH CHUỒN ( quân nhép ), NGỌN GIÁO ( quân bích ). Riêng quân Bích, khác những quân cờ khác, không tượng trưng cho một những tầng lớp xã hội nào lúc bấy giờ. Có lẽ Quân Bích ( NGỌN GIÁO ) được lấy cảm hứng từ những vũ khí và dụng cụ được ý tưởng ra thời bấy giờ .
Ý nghĩa chất bài bài
Một bộ bài Tây mang ý nghĩa của 1 năm dương lịch. Theo đó, 4 chất Cơ, Rô, Chuồn ( Tép ) và Bích tương ứng với 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông .
13 loại lá bài tượng trưng cho 13 giai đoạn của mặt trăng, có thể hiểu nó được sử dụng như một cuốn lịch âm song hành. Những chất bài còn được sử dụng cho các yếu tố ma thuật trong bói toán.
Spades – quân Bích
Đại diện cho thanh kiếm, không khí, sức mạnh của hơi thở và tâm lực, hiện thân cho người đàn ông. Trong bói toán, nó đại diện thay mặt cho sự cách trở, không thuận tiện. Ví như quân hai bích mang hàm ý bạn gặp tổn thương do bạn đặt niềm tin quá nhiều ở một người rồi không được đền đáp xứng danh .
Lá bài Át bích:
lá bài này biểu lộ nếu bạn đang nằm trong vận xấu, thường những điều bất lợi, phiền não cũng ào ạt kéo đến. trái lại, nếu bạn đang nằm trong vận tốt, bạn sẽ có được những thứ tưởng chừng không hề thực thi được .
Lá bài 2 bích:
Vì bạn đặt niềm tin ở mọi người quá lớn nên do vô tình hay cố ý, những người đó thường làm bạn tổn thương vì những đền đáp của họ không như kỳ vọng của bạn .
Lá bài 3 bích:
Bạn thường gặp nhiều rắc rối và phiền phức mà không biết tìm lối thoát. Hãy tìm kiếm những người mà bạn tin cậy và tìm hiểu thêm quan điểm của họ sẽ giúp bạn vượt qua khó khăn vất vả .
Lá bài 4 bích:
Lời nói của người khác thường ảnh hưởng tác động nhiều tới tâm tư nguyện vọng và ý thức của bạn. Điều này nếu xảy ra với khunh hướng xấu sẽ làm bạn tổn thương nghiêm trọng. Dù khen hay chê, cũng chỉ là một góc nhìn về con người bạn mà thôi, đừng quá đặt nặng yếu tố đó nhé. Bạn hãy là chính mình và luôn triển khai xong bản thân là được .
Lá bài 5 bích:
bạn liên tục giúp sức mọi người từ công to việc lớn đến những điều li ti hàng ngày. Tuy nhiên bạn cũng liên tục gặp những người “ lấy ơn báo thù ” làm ảnh hưởng tác động xấu tới đời sống. Dù vậy, người làm việc tốt khi nào cũng có tác dụng tốt đẹp, nên bạn hãy vững tin vì điều này nhé .
Lá bài 6 bích:
Cuộc sống của bạn có thành công xuất sắc hay không thường do bạn quyết định hành động. Sự thành công xuất sắc của bạn chỉ hoàn toàn có thể thành hiện thực nếu bản thân phải trải qua những thử thách của đời sống, mà điều này thường hay làm nản chí những người không tin vào bản thân mình .
Lá bài 7 bích:
Lá bài này cho thấy bạn gặp nhiều khó khăn vất vả về sự nghiệp, tài lộc, nhiều lúc vả trong tình yêu nữa. Đừng lo ngại quá nếu bạn biết cách chia nhỏ những khó khăn vất vả đó, xử lý chúng từng bước, từng bước một .
Lá bài 8 bích:
Bạn có năng lực nhìn nhận yếu tố khá tốt. Tầm nhìn bao quát, không hạn hẹp nên nếu quyết tâm thực thi một điều gì đó, thường thì thành công xuất sắc luôn đến với bạn .
Lá bài 9 bích:
Luôn biết mình cần gì, muốn gì nên bạn khá trực diện, không thích hùa theo đám đông cũng như a dua theo mọi người. Bạn biết con đường mình sẽ đi là gì và muốn tới đâu. Cuộc sống của bạn sẽ như bạn mong ước .
Lá bài 10 bích:
Điều này cho thấy bạn nên đề phòng những trường hợp xấu ngoài ý muốn. Cũng đừng nản chí hay suy sụp ý thức vì khoảng cách đến với thành công xuất sắc của bạn chỉ được ngăn cách bởi những khó khăn vất vả này mà thôi .
Lá bài J bích:
Con người trượng nghĩa, luôn làm điều tốt cho mọi người. Bạn có lý tưởng sống, có niềm đam mê và sở trường thích nghi rõ ràng .
Lá bài Q bích:
Sự ích kỷ thường đem lại cho bạn những món lời nhất thời, nhưng về lâu về dài, nó là nguyên do gây cho bạn những phiền phức và sự đơn độc không mong ước .
Lá bài K bích:
Chủ về tiền tài, danh vọng và vị thế. Nếu bạn dùng những thủ đoạn xấu để đạt được điều này thì sẽ không vững chắc. Nếu bạn sử dụng năng lượng của bản thân và sự trợ giúp đúng đắn từ người khác, đời sống niềm hạnh phúc và bền vững sẽ theo bạn .
Heart – quân Cơ
Quân cơ: Chúng đại diện cho nước, sức mạnh của tiềm thức và sự chữa lành bệnh tật, hiện thân cho người phụ nữ. Ví như quân 9 Cơ trong thuật bói toán có nghĩa về thời vận, bạn có người âm hay thần linh phù trợ, che chở.
Diamonds – quân Rô
Chất Rô mang ý nghĩa của lá chắn, toàn cầu, sức mạnh, sức chịu đựng và sự phong phú và đa dạng, đa diện. Chúng còn mang hình tượng của sự phong phú, do hình dáng khiến người xem liên tưởng tới những viên ngói lớp trên mái nhà của giới thương nhân phương Tây .
Quân 9 Rô lại có cho riêng mình một truyền thuyết thần thoại. Trong một thời hạn dài, quân cờ này được gọi là “ tai ương của xứ Scotland ”. Các nhà sử học ghi lại rằng, chính trên lá bài 9 Rô, Công tước Cumberland ( 1721 – 1765 ) đã viết lệnh tàn sát những tù binh bị thương sau trận Culloden ( 1976 ) .
Clubs – quân Nhép
Đại diện cho hình ảnh cây đũa thần, lửa, ý chí và sự biến hóa vạn năng. Ví như quân Át nhép có nghĩa là tâm lý đối sánh tương quan về nhân quả nợ nần với nhau, sự vay trả trong đời. Trong bói toán người bốc phải quân này có nghĩa là người có nhiều tiền, tuy nhiên không phải tiền của mình mà là tiền của người khác hoặc đi vay mượn .
Joker – quân Thằng hề
Quân phăng teo: lại là một lá bài đặc biệt trong bộ bài 54 cây hiện đại. Mỗi bộ thường có hai lá bài này. Joker thường có 1 lá màu đen trắng và 1 lá màu sắc sặc sỡ.
Các đơn vị sản xuất cho rằng họ làm quân phăng teo chỉ với mục tiêu gây hài, bản thân công dụng của quân Joker cũng không nhiều, nó vốn là một con cờ tự do, không có luật chơi nào áp đặt lên được. Lá bài này phổ cập ở Đức, Mỹ ; thậm chí còn ở đây chúng còn là lá bài chủ cao nhất, thậm chí còn được phép đại diện thay mặt cho nhiều lá bài khác nhau .
Trong bộ bài tarot được sử dụng trong chiêm tinh học, thì quân Joker được so sánh với The Fool – quân cờ không được đánh số, hoàn toàn có thể là tổng thể và cũng hoàn toàn có thể chẳng là gì. Nghĩa xuôi là sự khởi đầu của sự sống, ngây thơ, tự phát, còn nghĩa ngược lại là sự ngây thơ đến khờ dại, liều lĩnh .